Hipnoz, son derece odaklanmış konsantrasyon , azalmış çevresel farkındalık ve yüksek telkine açıklığın olduğu bir zihinsel durumdur . Uzmanların böyle bir durumu başlatmak için kullandıkları çok sayıda teknik vardır. Telkinin gücünden yararlanan hipnoz, genellikle insanların rahatlamasına, acı hissini azaltmaya veya istenen davranış değişikliğini kolaylaştırmaya yardımcı olmak için kullanılır .
Terapistler, zihinsel imgeleme ve hastayı trans benzeri bir duruma sokan rahatlatıcı sözlü tekrarlama yardımıyla hipnozu (hipnoterapi veya hipnotik telkin olarak da bilinir) gerçekleştirir . Rahatladıktan sonra, hastaların zihinleri dönüştürücü mesajlara daha açıktır.
Herkes eşit derecede hipnoza tabi tutulamaz. Beyin görüntüleme tekniklerini kullanan araştırmacılar, hipnotik indüksiyona yanıt verenler ile yanıt vermeyenler arasındaki beyin bağlantı desenlerinde farklılıklar buldular. Bu ayrım, hipnoza tabi tutulabilenlerde prefrontal korteksteki yönetici kontrol merkezi ile olayların önemini veya belirginliğini işaret eden prefrontal korteksin başka bir kısmı arasındaki artan eş-aktivasyon olarak ortaya çıkar.
Yaygın inanışın aksine, insanlar hipnoz sırasında tamamen uyanık kalır ve genellikle deneyimlerini hatırlarlar. Eğitimli bir sağlık uzmanının rehberliğinde hipnoz, ağrıyı hafifletmek, otoimmün hastalıkları tedavi etmek, fobilerle mücadele etmek ve sigara içme ve aşırı yeme gibi kötü alışkanlıkları bırakmak için kullanılabilir. Hipnoz ayrıca insanların stres ve kaygı gibi olumsuz duygusal durumlarla başa çıkmalarına yardımcı olabilir , ayrıca ağrı, yorgunluk, uykusuzluk , ruh hali bozuklukları ve daha birçok rahatsızlıkta yardımcı olabilir. Aynı zamanda hipnoz danışanın geçmiş yaşantılarına odaklanmasında ve danışmana bilgi sağlamsında da kullanılan önemli bir tekniktir.